JĂłzef Bohdan DziekoĹski SÄdziwĂłj

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

chcia�eS go pozna� nie przeszed�szy progu pierwszego stopnia.
- Dot�d ju� mog�eS pozna�, co ci� czeka na progu nauki. Widzia�eS oko w oko najpierwszego
nieprzyjaciela gro��cego tym, którymi zmys�y rz�dz�.
- Nieszcz�Sliwy! ca�a nasza m�droS� nie zda si� na nic cz�owiekowi chc�cemu dost�pi� na-
szych tajemnic, aby je niegodnymi zeszpeci� zastosowaniami. Wielu� to mniemanych m�dr-
ców zgin�o w podobnych usi�owaniach. Wielu� ich chlubi�o si� wynalazkiem kamienia m�-
drców, a zgin�li w n�dzy; inni wystawiali swój eliksir nieSmiertelnoSci, a pomarli zgrzybiali,
niedo��ni, przed czasem! Wed�ug poda� waszych, wi�ksza cz�S� tych czarodziejów sta�a si�
ofiar� szatana; lecz szatan ten w nich samych mia� swoje siedlisko: by�y to ich niegodne na-
mi�tnoSci.
I ty po��dliwie Scigasz to, za czym oni si� ubiegali; mi�oS� twoja nawet, to uczucie, które
uszlachetnia ludzi najbardziej znikczemnionych, u ciebie jest samolubn� ��dz�, która prze-
mySla o zdradzie w pierwszym uniesieniu rozkoszy.
- S�awa nie zadowalnia�a ci�. O! wierz�! bo s�awa, która wieki przetrwa, jest nagrod� cnoty
i geniuszu, a przynajmniej mocy duszy, a ty przeczuwa�eS, �e kupiony rozg�os zniknie, jak to
z�oto, któreS rzuca�, rozchwieje si� pr�dzej ni� twoje �ycie. - I ty chcesz wejS� do bractwa
naszego. Wzdychasz za gwiazdami jaSniej�cymi na niebie chaldejskim.
- Biada ci niepos�uszny! - Widzia�eS raz Swiat niewidzialny i po d�ugich ju� usi�owaniach,
twardej pokucie, b�dziesz móg� odzyska� spokojnoS� i przyjemnoSci tego �ycia, które dla
zuchwa�ej dumy porzuci�eS. Wiedz jednak dla pociechy swojej, i� ka�dy, kto raz oddycha�
96
powietrzem widzialnych duchów, obdarzony jest energiczniejszymi zdolnoSciami niepodob-
nymi do zniszczenia. Z moraln� niezachwian� odwag� mo�esz dojS� do najwy�szych stopni,
jakie obierzesz na Swiecie.
- Ale wi�kszej jeszcze trzeba odwagi, mocy duszy i czystoSci, aby przeby� lata pokuty - a wte-
dy, kiedy zerwiesz wszystkie ogniwa ��cz�ce ci� z ziemi�, z rodzin�, nauk�, ze s�aw� nawet,
kiedy przewlók�szy nudne i d�ugie pasmo �ycia, zgrzybia�y na progu grobu mia�byS doS� si�y,
aby bez �alu z pokor� wyzna�, i� ca�e to d�ugie �ycie by�o pasmem b��dów?
- Mia��ebyS wtedy doS� odwagi spe�ni� toast nieSmiertelnoSci i nie obawia� si� �y� wieki?
97
X. Eliksir
My jesteSmy materi�, z której marzenia powstaj�,
a nasze ma�e �ycie ko�czy si� snem.
Burza Szekspira
RAZEM Z UWI�ZIENIEM Kosmopolity, co nast�pi�o na ulicy z niespodzianej zasadzki,
przezorny Bodenstein naszed� z siepaczami jego mieszkanie i przetrz�sn�� je z najwi�ksz�
pilnoSci�; lecz nie znalaz� ani kamienia m�drców, ani eliksiru �ycia, ani r�kopismów, ksi�g,
ani nawet pieni�dzy, zgo�a nic, co by podejrzenia i nadziej� jego powi�ksza� mog�o. Arminia
b�aga�a go ze �zami, Bodenstein obiecywa� wszystko, ale k�ad� warunki. Sam ubrany wykwint-
nie, oblany pachnid�ami, nad�to i sztywnie w niezwyk�ej sobie sferze rozwija� niezgrabne
zabiegi w celu zaj�cia serca swego pi�knego je�ca.
Ale Arminia, mimo bojax�, nie mog�a przezwyci�y� si� i zbyt jawnie okazywa�a mu naj-
g��bsz� wzgard�. Bodenstein uwa�a�, i� unika dotkni�cia si� ka�dego przedmiotu, który on
mia� w r�ku. A i on nie móg� ukry� niezgrabnego wahania si� mi�dzy zemst� a obudzonymi
��dzami ku Arminii.
Zwleka� tylko czekaj�c, co si� stanie z Kosmopolit�; chocia� pewnym by�, i� uwolnionym nie
b�dzie, to wspomnienie S�dziwoja tajemnym go strachem nape�ni�o.
S�dziwoj przed wieczorem tej samej nocy, w której mia� spe�ni� d�ugo tajone zamiary, naj��
w odleg�ej uliczce, blisko bramy miasta, ma�y, niepozorny domek. Przygotowa� wszystko
do podró�y i kiedy Bodenstein bawi� si� przy wybornym winie, Arminia przebrana prze-
prowadzon� zosta�a do nowego mieszkania. Sam S�dziwoj uda� si� do wi�zienia Kosmo-
polity, aby go tak�e wyzwoli� i ucieczk� ratowa�. Janowi zaS poleci� czuwanie nad opusz-
czon�.
Kosmopolita przed uwi�zieniem swoim ukry� pod jednym z kwadratowych kamieni kuryta-
rza swojego mieszkania niewielk� szkatu�k�; w ostatnim przypadku - mówi� Arminii - w szka-
tu�ce tej znajdzie dalsze sposoby ratowania si�. Jan mia� szkatu�k� przenieS� do nowego
mieszkania, Arminia pozosta�a sama.
Uliczka, na której by� domek, odludna, rzadko jaki przechodzie� ni� si� sun��. Za ka�d� raz�
odg�os st�pania po bruku Sród ciszy wzmacnia� bicie jej serca i w ci�g�ej trwodze utrzymy-
wa� umys�. Wreszcie, po nieprzeliczenie d�ugim czasie, s�yszy szybki krok biegn�cego cz�o-
wieka i Jan zadyszany wpad� do pokoju.
Stawiaj�c szkatu�k� na stoliku opowiada�, i� jacyS ludzie Sledzili z daleka jego kroki, i kiedy
po d�ugim myleniu, wykr�caniu drogi, rozumia�, i� znikn�� im z oczu, teraz wchodz�c do
domu o kilkadziesi�t kroków ujrza� ich za sob�. Drzwi zapar� z postanowieniem bronienia si� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum